آزمون چشمی (Visual Testing – VT)
آزمون بازرسی چشمی ساده ترین و در عین حال مهم ترین روش در بین روش های NDT می باشد. این روش اولین راه از مجموعه روش های بازرسی غیر مخرب برای قطعه و یا تجهیز می باشد. در تست جوش VT، بازرس بدون استفاده از ابزار خاصی و صرفاً با استفاده از حواس 5 گانه خود، اقدام به بازرسی قطعه می نماید. بازرسی جوش VT پیش درآمدی برای دیگر روش های NDT می باشد. معمولاً ابتدا از بازرسی چشمی جوش به عنوان یکی از روش های بازرسی غیر مخرب استفاده می شود. سپس در صورت تایید از روش های دیگر NDT برای بازرسی درون قطعه استفاده می شود. البته گاهی اوقات که بازرس در تست جوش VT، به وجود یا عدم وجود ناپیوستگی ها شک می کند نیز، از روش های مکمل برای آزمایش سطح استفاده می شود. این آزمون به 2 روش مستقیم و غیر مستقیم انجام می شود.
در روش مستقیم بازرس فقط از چشم خود برای مشاهده سطح و ناپیوستگی ها استفاده می کند.
اما در روش غیر مستقیم بازرس از انواع وسایل مختلف مثل دوربین ها، ذره بین ها، بورسکوپ و …. برای مشاهده سطح استفاده می کند. این روش هم به صورت هم زمان و هم به صورت غیر هم زمان انجام می شود. در روش هم زمان بازرس در همان لحظه عیب را مشاهده می کند و به تفسیر آن می پردازد. اما در روش غیر هم زمان، ابتدا از قطعه فیلم تهیه می شود و
سپس بازرس در زمانی دیگر اقدام به مشاهده فیلم و انجام فرآیند بازرسی و تفسیر می کند.
آزمون مایع نافذ (Liquid Penetrant Testing – PT)
یکی از فراگیر ترین روش ها در آزمونهای غیرمخرب، تست جوش PT می باشد. این آزمون ساده ترین و در عین حال یکی از ارزان ترین روش های بازرسی غیر مخرب می باشد. یکی از بزرگ ترین مزیت های این آزمون، عدم وابستگی زیاد به مهارت اوپراتور می باشد.
تست جوش PT
آزمون مایعات نافذ یکی از پرکاربرد ترین روشها در بازرسی غیر مخرب یک سازه و یا محصول است. این روش به دلایل: سهولت انجام، قابل حمل بودن، هزینه کم در تمامی صنایع به وفور استفاده می شود.
این آزمون، عیوب و ناپیوستگی هایی که بر روی سطح هستند و یا به سطح راه دارند را آشکار سازی می کند.
اساس کار این روش نفوذ مایع به درون ناپیوستگی توسط خاصیت موئینگی و سپس بیرون آمدن از ناپیوستگی بر روی سطح با کنتراست بالا به وسیله جذب می باشد.
مراحل تست با مایع نافذ
۱( تمیزکاری (Cleaning)
۲( آغشته کردن سطح به مایع نافذ (Applying Penetrant)
۳(زمان توقف (Dwell Time)
۴( پاک نمودن مایع نافذ اضافی (Penetrant Removing)
۵( خشک کردن سطح (Drying)
۶( آغشته کردن سطح با مایع آشکار ساز (Appling Developer)
۷( مشاهده نتایج
۸(پاک سازی نهائی (Final Cleaning)
آزمون ذرات مغناطیسی (Magnetized Testing – MT)
بازرسی جوش MT توانایی بالایی در یافتن عیوب سطحی، حتی با وجود بسته بودن دهانه ناپیوستگی دارد.
امروزه شیوه های بازرسی غیر مخرب بسیار گسترده تر از گذشته می باشند و در اکثر صنایع بسته به نیاز آن صنعت از یک یا چند روش برای فرآیند کنترل کیفیت استفاده می شود.
یکی از گسترده ترین روش های آزمون غیر مخرب، تست ذرات مغناطیسی می باشد. تست MT، نوعی از بازرسی NDT است که در آن با استفاده از مغناطیس کردن قطعه و تغییرات در میدان مغناطیسی قطعه، بازرسی انجام می شود.
اساس کار تست ذرات مغناطیسی (MT):
با عبور جریان از یک قطعه یا تجهیز، میدان مغناطیسی در آن قطعه یا تجهیز شکل می گیرد. حال اگر درون قطعه و یا تجهیز، عیب و ناپیوستگی وجود داشته باشد، میدان مغناطیسی دچار تغییر و نشت (اگر ناپیوستگی نزدیک سطح باشد) می شود.
در شرایطی که نشت میدان داشته باشیم، اگر بر روی سطح پودر فلزی ریخته شود، پودر در مکان هایی که نشت میدان بوده است تجمع کرده و ایجاد نشانه ناپیوستگی می کند.
آزمون فراصوتی (Ultrasonic Testing – UT)
تست التراسونیک یکی از مهم ترین روش های بازرسی غیر مخرب جوش می باشد. این روش بازرسی جوش از روش های مهم کنترل کیفیت انواع جوش ها در تمامی صنایع می باشد.
تست التراسونیک :
تست UT یکی از چندین روش آزمون غیر مخرب یا همان NDT می باشد که در آن از امواج فراصوت استفاده می شود که مزایای زیادی برای انجام تست غیرمخرب ایجاد می کند. اما همین استفاده از امواج فراصوت نیز معایبی به همراه دارد.
برای مثال صوت ها به صورت ذاتی نیاز به محیط مادی برای انشار دارند.
روش انجام تست التراسونیک
در این روش از آزمون های غیر مخرب (NDT) ما به استفاده از امواج فراصوت روی می آوریم. در این آزمون از یک دستگاه التراسونیک که جریان الکتریکی تولید می کند استفاده می کنیم. این دستگاه جریان را به درون یک یا چند پروب (بسته به روش استفاده) می فرستد که پروب درون خود دارای کریستال پیزوالکتریک می باشد و موج الکتریکی را به امواج صوتی تبدیل می کند. این موج به درون قطعه نفوذ داده می شود. در این هنگام موجی که درون قطعه وجود دارد به علت برخورد با ناپیوستگی ها و یا دیگر عیوب، دچار انحراف و یا بازتاب می شود. حال ما بسته به روش مورد استفاده در بازرسی جوش UT، امواج بازتاب شده یا امواج عبوری را مورد بررسی قرار می دهیم و به وجود ناپیوستگی ها پی می بریم.