این آزمونها بر اساس انجمن آزمونهای غیر مخرب ایالات متحده (ASNT) به شرح زیر تعریف میشوند:
روشهای آزمونی که یک قطعه، ماده یا سیستم را بدون آسیب رساندن ، مورد بررسی یا بازرسی قرار میدهد
همانطور که از نام این آزمون مشخص است، در آزمونهای غیر مخرب، تخریب یا آسیبی به قطعه در هنگام آزمون و یا آماده سازی نمونه برای آزمون، وارد نمیشود اما در آزمونهای مخرب نظیر آزمون کشش، خمش، برش و خستگی، اینگونه نیست و نمونه پس از انجام آزمون، غیر قابل استفاده خواهد بود.
اهداف آزمون غیر مخرب (Non-Destructive Testing)
از جمله اهداف انجام آزمون غیر مخرب (NDT) میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تضمین یکپارچگی یا قابلیت اطمینان یک محصول
جلوگیری از حوادث احتمالی و نجات جان انسانها
تامین رضایت مشتری
کمک به طراحی محصول
کنترل فرآیند و کاهش هزینههای تولید
حفظ سطح کیفیت یکنواخت
مهم ترین خدمات قابل ارائه در آزمایشگاه غیر مخرب :
بازرسی غیر مخرب مواد خام فلزی و غیرفلزی
بازرسی غیر مخرب بر روی کلیه اتصالات و قطعات جوشکاری شده
بررسی عیوب تورق (Lamination) در انواع ورق های پایه آهنی و غیر آهنی با ضخامت های مختلف.
بررسی عیوب سطحی شامل ( ترک ها، حفرات و …) مربوط به انواع پیچ ها، مهره ها، اتصالات جوشکاری شده، قطعات ریخته گری، فورجینگ و غیره.
بررسی عیوب داخلی قطعات ریخته گری فولادی، چدنی، آلومینیومی
بررسی خواص انواع الکترود
ضخامت سنجی به روش اولتراسونیک جهت بررسی ضخامت مواد فلزی
آزمون های بخش غیر مخرب :
– بازرسی چشمی (Visual inspection)
– بازرسی به روش مایعات نافذ-آشكار و فلورسانت (Liquid Penetrant testing)
– بازرسی به روش ذرات مغناطیسی-فلورسانت (Magnetic-Particle inspection)
– بازرسی به روش التراسونیک و ضخامت سنجی آلتراسونیک (Ultrasonic testing)
– بازرسی به روش رادیوگرافی صنعتی (Radiographic testing )
استانداردها و مراجع مورد استفاده در آزمون های غیر مخرب:
ASME V Article 5
ASME V Article 6
ASME V Article 7
ASME V Article 8
AWS D1.1
آزمایشگاه غیر مخرب (NDT)
به منظور اطمینان از کیفیت قطعات تولیدی و یا صحهگذاری فرآیندهای صنعتی، انجام آزمونهای استاندارد در آزمایشگاههای دارای تأیید صلاحیت، به عنوان یکی از ابزارهای کنترل کیفیت مورد استفاده تولیدکنندگان و پیمانکاران ؛ روز به روز در حال گسترش میباشد. در عین حال در بسیاری از موارد، انجام آزمون منوط به نمونهبرداری و تخریب نمونه مورد آزمون میباشد. از سوی دیگر در بسیاری از شرایط واقعی در پروژههای صنعتی، امکان نمونهبرداری و یا تخریب قطعه مورد نظر فراهم نبوده و یا مستلزم هزینههای بسیار سنگینی میباشد. آزمونهای غیرمخرب (NDT) به روشهای ارزیابی و آزمونی اطلاق میشود که هیچگونه آسیب و تغییری در ماهیت و عملکرد قطعات و مجموعههای مورد آزمون ایجاد نمیکنند
با توسعه دانش، مهندسی و فناوری آزمونهای غیرمخرب نیز توسعه قابل توجهی داشته است و امروزه این امکان را برای مهندسان فراهم نموده است تا بتوان با روشهای استاندارد و با بالاترین دقتهای مهندسی و بدون تخریب قطعات، نسبت به انجام آزمونهای مربوطه و همچنین عیبیابی قطعات تولیدی اقدام نمود.
در همین راستا آزمایشگاه گام با بهرهمندی از کارشناسان کارآزموده با گواهینامههای سطح دو و سه بین المللی ASNT و ISO 9712 و تجهیزات پیشرفته آماده ارائه خدمات آزمونهای غیرمخرب به صنایع مختلف کشور است.
آزمونهای غیرمخرب قابل انجام در این بنیاد به شرح زیر میباشد:
- آزمون رادیوگرافی اشعه ایکس و گاما (RT) تا ضخامت 50 میلی متر فولاد
- آزمون التراسونیک (UT) به دو روش A-SCAN و B-SCAN همزمان
- آزمون مایعات نافذ (PT) به دو روش فلورسنت و آشکار
- آزمون ذرات مغناطیسی (MT) به دو روش فلورسنت و آشکار
- آزمون بازرسی چشمی (VT)
- آزمون التراسونیک به روش غوطهوری (IUT) به سه روش B-SCAN ، A-SCAN و C-SCAN همزمان
- آزمون ضخامت سنجی التراسونیک
- آزمون فریت سنجی با فریت اسکوپ FMP30 فیشر از 0.1% تا 80% یا 0.1FN تا 110FN
- آزمون جریان گردابی (ET)
- آزمون اندازهگیری صافی سطح
- آزمون ترموگرافی به روش IR
- آزمون نشتی (LT)
- آزمون عیبیابی پوشش (Holiday)
- آزمون اندازهگیری ضخامت رنگ و پوشش (کروم، روی و …) از 0 تا 1500 میکرومتر
- آزمونهای تایید صلاحیت جوشکار
- آزمونهای تعیین گرید انواع الکترودها، سیم جوش و فیلرهای جوشکاری
- بازرسی چشمی به وسیله ویدئوبروسکوپ صنعتی olympus جهت بازرسی جوشها و بررسی خوردگی داخلی لولهها
آزمونهای آزمایشگاه غیر مخرب (NDT) |
|
نوع آزمون |
استاندارد آزمون |
آزمونهای غیر مخرب (…,VT,PT,MT,UT,RT) بر روی لولهها و اتصالات جوشکاری شده |
ISIRI, API 1104, AWS, ASME, ISO 10042, ISO 15614, ISO 5817, … |
بازرسی سازهها و اتصالات فلزی در محل به روش غیر مخرب |
AWS D1.1, AWS D1.2 |
بررسی وجود تورق (LAMINATION) در ورق ها و پلیتها به روش اولتراسونیک (UT) |
ASTM A435, ASTM A578 |
ترک یابی پیچها و مهرهها به روش ذرات مغناطیسی (MT) |
ISO 6157, DIN EN 10221 |
رادیوگرافی رینگهای آلومینیومی خودروها به روش X-RAY |
مطابق استاندارد ASTM E155 و حد پذیرش استاندارد: |
رادیوگرافی X-RAY دسته موتورهای آلومینیومی ریختگی |
مطابق استاندارد ASTM E155 و حد پذیرش استاندارد: |
رادیوگرافی X-RAY پره موتورهای آلومینیومی ریختگی |
مطابق استاندارد ASTM E155 و حد پذیرش استاندارد:VOITH VN 3068 |
رادیوگرافی X-RAY اتصالات جوشکاری شده آلومینیومی |
ISO 10042, AWS D1.2 |
رادیوگرافی قطعات فولادی ریختگی |
ASTM E446 در 5 سطح حد پذیرش |
رادیوگرافی قطعات چدن خاکستری |
ASTM E802 در 5 سطح حد پذیرش |
رادیوگرافی X-RAY تمامی قطعات آلومینیومی و منیزیمی ریختگی |
ASTM E155 در 8 سطح حد پذیرش |
آزمونهای غیر مخرب روی جوشهای اتصالات و مخازن تحت فشار |
ASME SECTION V,VIII |
آزمون انواع الکترودها (…,E7018,E6010,E6013) و انواع مفتولهای جوشکاری (…,E316,E304,ER70S-6) |
ASME SECTION II PART C |
ترکیابی نمونههای خوردگی HIC و SSCC به روش ذرات مغناطیسی (MT) |
ANSI/NACE TM0284-2016 |
ترکیابی نمونههای خوردگی HIC و SSCC به روش اولتراسونیک غوطهوری (UT IMMERSION) |
ANSI/NACE TM0284-2016-Appendix A, SP-STR-534, Total GS EP PLR 212 |
فریت سنجی به روش فریت اسکوپ |
AWS A4.2, AWS A5.4, AWS A5.9، مطابق جنس نمونه و استاندارد مربوطه |
ضخامت سنجی دقیق دیواره مخازن، لوله ها، سازهها و قطعات در محل |
ASTM E797 |
آزمون ذرات مغناطیسی با دو جریان AC و DC |
ASTM E709, ASME SECTION V&VIII |
آزمون مایعات نافذ با دو روش Visible و Fluorescent |
ASTM E165, ASME SECTION V&VIII |
آزمون آلتراسونیک روی سیلندرهای گاز بدون درز فولادی |
ISO 9809 |
اندازهگیری مقدار نفوذ هیدروژن و رطوبت الکترودها (ِDiffusible Hydrogen & Moister) |
ASME SECTION II PART C |
بازرسی چشمی نمونههای ریختگی |
A802 ASTM |
آزمون چسبندگی قطعات چند فلزی از طریق آزمونهای آلتراسونیک و مایعات نافذ (از قبیل چسبندگی بابیت در یاتاقانها و …) |
ISO 4386-1:2012 & INSO 17429-1:2014 |
آزمون جریان گردابی تیوبهای مسی و آلیاژهای آن (Eddy Current Testing) |
ASTM E243 |
رادیوگرافی قطعات فولادی، چدنی و آلومینیومی ریختگی و کاربرد آن در صنایع خودروسازی شامل: سیلندرها، میللنگها، پوسته گیربکسها، پوستهی دیفرانسیل، پوسته هوزینگ، کپه سیلندرها، کاسه چرخها، توپی، فلایویل، وزنه تعادل، دیسک ترمز، دیسک و توپی، کالیبر، رکابی، سگدست، شغالدست، رینگ آلومینیومی خودروها، دسته ترمز، پوسته فرمان و سایر قطعات |
ASTM E446, ASTM E802, ASTM E689, ASTM E155 |
رادیوگرافی قطعات ریختگی منیزیمی در 4 گرید A,B,C,D |
ASTM B199-2017 |
رادیوگرافی قطعات ریختگی آلومینیومی در 4 گرید A,B,C,D |
ASTM B108, B108M-2015 |
رادیوگرافی قطعات ریختگی صنایع مهندسی در 4 گرید A,B,C,D شامل قطعات ریختگی فولادی، چدنی (نشکن و خاکستری)، آلومینیومی، منیزیمی، مس و آلیاژهای آن |
MIL-STD-2175A |
اندازهگیری ضخامت پوششهای غیرمغناطیسی در فلزات مغناطیسی |
ASTM B499 |
آزمون هالیدی / منفذیابی پوششهای خارجی خط لوله |
ISO 21809 |
تمامی آزمونهای فوق به صورت پرتابل در محل پروژه و آزمون در حضور مشتریان در بنیاد قابل انجام می باشد. |